Διαθεματική εργασία στη Ιλιάδα: «Προσέξτε ιδιαίτερα τον τρόπο εμφάνισης την Θέτιδας («σαν ομίχλη» στ. 360): σκεφτείτε άλλα παρόμοια φαινόμενα (Δροσουλίτες στην Κρήτη, αντικατοπτρισμός στην έρημο κ.τ.λ.) και προσπαθήστε να τα εξηγήσετε με βάση τις γνώσεις που έχετε από την Φυσική».

Η εμφάνιση της Θέτιδας θυμίζει πολύ οπτικά φαινόμενα όπως των Δροσουλιτών στην Κρήτη ή του αντικατοπτρισμού στην έρημο.

Οι Δροσουλίτες είναι  ένα οπτικό φαινόμενο που παρατηρείται γύρω από το Φραγκοκάστελλο, στην περιοχή των Σφακίων, στην νότια Κρήτη. Παρατηρείται σχεδόν κάθε χρόνο μεταξύ Μαΐου και Ιουνίου κατά τις πρωινές ώρες. Πρόκειται για κινούμενες σκιές που παρατηρούνται στον κάμπο του Φραγκοκάστελλου, από τις γύρω ορεινότερες περιοχές. Το όνομά τους έχει να κάνει με την εμφάνισή τους κατά τις πρωινές ώρες, μαζί με την πρωινή δροσιά. Η τοπική παράδοση συνδέει το φαινόμενο με τη φονική μάχη που διεξήχθη στην περιοχή τον Μάιο του 1828 ανάμεσα στους εξεγερμένους κατοίκους της περιοχής και σε τουρκικό στρατιωτικό σώμα.

Οι πιο αποδεκτές επιστημονικά εξηγήσεις αποδίδουν το φαινόμενο σε αντικατοπτρισμό ή σε οφθαλμαπάτη. Η επιστημονική εξήγηση του θέματος λέει ότι  το φαινόμενο οφείλεται σε αντικατοπτρισμό εικόνων από τις βόρειες ακτές της Αφρικής. Συνεπώς οι σκιές των ιππέων που παρατηρούνται δεν είναι παρά αντικατοπτρισμός καμηλιέρηδων της ερήμου. Σύμφωνα με μία εξήγηση το φαινόμενο οφείλεται σε οφθαλμαπάτη που προκαλείται από την εξάτμιση της πρωινής δροσιάς. Η ελαφριά ομίχλη που δημιουργείται από αυτή την εξάτμιση μοιάζει συχνά να δημιουργεί διάφορες φιγούρες που μπορούν να εκληφθούν και ως ανθρώπινες.

Ένα άλλο φαινόμενο είναι ο αντικατοπτρισμός στην έρημο, που είναι ο εξής: όταν μια ηλιακή ακτίνα πέσει πάνω σε πυκνότερα στρώματα αέρα μέσα στην ατμόσφαιρα, τότε η ακτίνα κυρτώνει κατά τη μετάβασή της από το ένα στρώμα στο άλλο, δηλαδή αλλάζει κατεύθυνση. Αυτό το φαινόμενο είναι ο αντικατοπτρισμός. Στον παρατηρητή αυτές οι ακτίνες φαίνονται ευθύγραμμες. Κατά την υπερβολική θέρμανση του εδάφους αντικείμενα που βρίσκονται μακριά μετατοπίζονται προς τα κάτω. Ο γαλάζιος ουρανός μπορεί με το δικό του οπτικό μετατόπισμα να εμφανίζεται σαν νερό στην άσφαλτο που μόλις το πλησιάζεις εξαφανίζεται. Στην έρημο μπορεί να καθρεφτίζονται δέντρα ή κτίρια σαν να βρίσκονται κοντά, ενώ βρίσκονται πίσω από τον ορίζοντα.

Πηγή: https://myphotopic.blogspot.com/2013/11/blog-post_2023.html

Ρέβης Κωνσταντίνος  Β2

2^ο Πρότυπο-Πειραματικό Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης